Ethische valkuilen voor bestuurders Twee voorbeelden van hoe het niet moet!

Er zijn twee ethische valkuilen voor bestuurders. De eerste valkuil is dat men de eigen moreel-juridische verantwoordelijkheid op de omstandigheden afschuift onder het motto ‘Het waren de omstandigheden, niet ik’. De tweede is dat men gelooft dat wat niet expliciet in juridische zin verboden is, moreel zou zijn toegestaan en zichzelf juist een veel te grote vrijheid van handelen toestaat. Beide valkuilen worden hieronder besproken, aan de hand van twee voorbeelden waarbij het gedrag van juristen centraal staat: één die gerelateerd is aan de Tweede Wereldoorlog en de directe nasleep daarvan en één van recentere datum: de bankencrisis.

In het afgelopen decennium zijn diverse studies verschenen waarin het gedrag van verschillende juridische beroepsgroepen tijdens de bezettingstijd is beschreven. Wat daarin opvalt is dat advocaten, rechters en – zo zal blijken uit een nieuwe studie van de historicus Raymund Schütz die later dit jaar zal verschijnen – ook notarissen samenwerkten met de Duitse bezetter, en zijn plannen faciliteerden, ook bij de uitvoering van anti-Joodse maatregelen. Daarin weken de juristen overigens niet af van andere beroepsgroepen zoals bankiers, effectenhandelaren en makelaars. Ook het bestuur van de Vereniging voor de Effectenhandel (de voorloper van Euronext) stelde zich bij de handel in Joodse effecten (aandelen die de Joodse eigenaren hadden moeten inleveren bij een Duitse roofinstantie) meegaand op en drong er bij de Duitse autoriteiten zelfs op aan dat deze aandelen op de Amsterdamse effectenbeurs zouden worden verkocht, zodat de Nederlandse banken en effectenkantoren daarvan profijt konden trekken.

Lees verder via Platform Overheid – Ethische valkuilen voor bestuurders Twee voorbeelden van hoe het niet moet!