Expired: Project Alert in de Wijk – Predictive Profiling ( Proactief denken en doen) door Handhavers

Bornholm is deze woensdagavond waarschijnlijk even de veiligste plek van Nederland. In groepjes gaan 25 Hoofddorpers de wijk in om te leren hoe ze hun eigen leefomgeving veiliger kunnen maken. Eerder kregen ze al de workshop ’Alert in de wijk’ met de theorie. Ze zijn uitgenodigd, omdat ze meedoen aan het project ’Waaks!’, waarbij hondenbezitters tijdens het uitlaten extra goed opletten, of omdat ze in wijken wonen waar relatief vaak wordt ingebroken. De deelnemers kregen tijdens de theorieles onder meer het advies op hun onderbuik te vertrouwen en zich als een ’OEN’ te gedragen, namelijk Open, Eerlijk en Nieuwsgierig. Deze woensdagavond leren de Hoofddorpers in de praktijk hoe ze alert kunnen zijn. ,,Ga niet als een soort batman de wijk in. Veiligheid gaat boven alles’’, drukt workshopleider Valentijn Rippens tijdens een ’briefing’ in wijkcentrum ’t Kattegat de deelnemers op het hart.

Afwijkend

Onder begeleiding van een politieagent gaan de groepjes Bornholm in. Ons groepje wandelt mee met Rippens. In de buurt lopen acteurs rond die zich verdacht gedragen, maar dat weten de deelnemers aan het begin van de avond nog niet. Rippens gebruikt trouwens bewust de term ’afwijkend’ in plaats van verdacht. Als je alleen reageert als iemand verdacht is, ben je vaak te laat.

Lichaamstaal is belangrijk, vertelt hij tijdens de wandeling door Bornholm. ,,Het hoofd kan liegen, de ledematen niet. En hoe loopt een persoon?’’ Als iemand doorloopt en niet steeds om zich heen kijkt, heeft-ie waarschijnlijk geen kwaad in de zin. Ook rustige ogen en handen die openstaan, zijn een goed teken, vertelt Rippens.

Hé, daar verderop kijkt een stelletje schichtig om zich heen. We stappen met z’n allen op de twee af. Ze zijn zogenaamd op weg naar een tupperwareparty en zijn verdwaald. We spreken ze vriendelijk aan. ,,Waar moet u precies zijn?’’ ,,Op nummer 32 of zo’’’, klinkt het weifelend. We stellen ze nog wat vriendelijke vragen, maar de twee maken aanstalten om weg te lopen.

,,Deze mensen zijn van ons’’, vertelt Rippens de deelnemers. Hij maakt bekend dat het acteurs zijn, omdat de Hoofddorpers anders misschien alarmnummer 112 hadden gebeld.

Boos

Rippens geeft het advies altijd op een vriendelijke manier vragen te stellen. Je weet immers bijna nooit zeker of iemand echt kwaad in de zin heeft. En stel open vragen, is een ander advies. ,,Laat merken dat iemand wordt gezien. Niemand wordt boos als je aardig doet’’, weet Rippens.

Een van de acteurs doet het erg goed. Hij is zogenaamd een schilder en bezig met de voorbereidingen van een klus. Is hij nou echt aan het werk of heeft hij kwaad in de zin? Hm, schijnbaar toch een schilder die overwerk heeft. Misschien lullig dat we zo argwanend tegen hem deden, denk ik bij mezelf. Maar tijdens de debriefing blijkt dat hij een acteur is. Een fietsendief hebben we wel meteen in de smiezen.

Terug in ’t Kattegat wordt flink nagepraat over de verdachte situaties. Toolenburger Michel Mulder, die al meedeed aan het project Waaks!, heeft heel wat geleerd. Hij weet nu bijvoorbeeld beter waar hij op moet letten als hij door de wijk loopt en hoe hij het moet aanpakken als hij afwijkend gedrag ziet.

Ook andere Hoofddorpers hebben veel opgestoken. ,,Ik heb geleerd opener te zijn, ga vaker gedag zeggen’’, vertelt iemand. Anderen zeggen alerter te zijn en vaker mensen aan te spreken die zich afwijkend gedragen. Iedereen blijkt wel iets te hebben geleerd.

Alert in eigen wijk

Valentijn Rippens gaf de afgelopen maanden workshops in Hoofddorp-Bornholm, Hoofddorp-Noord, Badhoevedorp en het Vennepse Getsewoud. Hij probeerde ongeveer tweehonderd inwoners van Haarlemmermeer alert in hun eigen wijk te maken.

Rippens heeft ruim 35 jaar ervaring bij verschillende politiediensten, onder meer op het gebied van rechercheonderzoek, observatie en contraterrorisme. Daarnaast heeft de inwoner van Lisse opleidingen gevolgd bij de United States Secret Service in Washington en een contraterrorisme-academie in Israël. Tegenwoordig verzorgt hij trainingen en opleidingen op het gebied van ’spotten’. Hij leert zakkenrollerteams van politie, beveiligers van het Koninklijk Huis en toezichthouders op Schiphol ‘spotten’, zodat ze sneller merken dat iemand kwaad in de zin heeft.

Haarlemmermeer is de eerste gemeente in Nederland waar ook burgers zo’n training krijgen. Het gaat om een pilot. De gemeente Haarlemmermeer en de politie, die hierbij samenwerken, gaan het proefproject nog evalueren. Daarbij wordt onder meer gekeken naar het enthousiasme van bewoners en naar de inbraakcijfers in wijken waar Rippens met zijn bedrijf Valentijn Opleiding, Training & Coaching aan de slag is gegaan.