Werken in een wendbare organisatie

Door te werken in een wendbaar organisatieconcept is het voor medewerkers duidelijk welk gedrag en mindset van hen gevraagd wordt. Niet dat ze dit gedrag en deze mindset allemaal vanaf het begin laten zien. Maar door te oefenen en uit te proberen ontstaat een gezamenlijke vaardigheid in het omgaan met een dynamische omgeving. Wat is die organisatorische context? Het gaat hierbij om de manier waarop we met medewerkers omgaan, de manier waarop we met hun waardevolste inbreng omgaan – hun kennis en ervaring – en de manier waarop we medewerkers inzetten. Dit hoeft niet allemaal hip en vernieuwend te zijn. Juist de combinatie van schijnbaar tegengestelde ‘oude’ en ‘nieuwe’ inzichten helpt hierbij.

Stapje terug: waarom wendbaarheid?
Waarom is wendbaarheid van belang? Moet elke organisatie wendbaar zijn? Voor ons is wendbaarheid geen aan/uit-knop. Veel eerder zou je wendbaarheid of agility kunnen beschouwen op een schaal. Afhankelijk van de dynamiek in de omgeving, heb je meer wendbaarheid nodig. Deze dynamiek wordt bepaald door de hoeveelheid veranderingen, de impact van deze veranderingen op de organisatie en vooral de onvoorspelbaarheid van de veranderingen. Deze onvoorspelbaarheid kan zitten in de aard van de verandering, het moment van de verandering of de gevolgen voor de organisatie van de veranderingen in de omgeving.

Ontwerpen, uitproberen en oefenen met wendbaarheid
We hebben de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar hoe wendbaarheid in organisaties eruit ziet. Lees bijvoorbeeld eens over de 10 regels van wendbare organisaties. Een net zo belangrijke vraag is hoe je de wendbaarheid van de organisatie vergroot. Hierbij bestaat geen ‘quick fix’, te kopiëren best practice of ‘big bang’ veranderaanpak. Oude wegen leiden niet naar nieuwe bestemmingen! Wij geloven in het ontwerpen, uitproberen en oefenen met kleine interventies met een grote impact. Hiervoor hebben we onderstaande aanpak ontwikkeld:

Uitgangspunten in deze aanpak zijn leren door te doen, veel kleine stapjes, gewoon beginnen, maar doe het bewust. In deze aanpak starten we met een analyse van de omgevingsdynamiek (is die écht zo onvoorspelbaar en waar zit het in?) Vervolgens gaan we – samen met de organisatie – op zoek naar de belangrijkste belemmeringen in de organisatie die wendbaarheid of agility in de weg zitten. Hiervoor hebben we een vragenlijst voor leidinggevenden ontwikkeld en beschikken we over een benchmark van ruim 1.300 respondenten. Vervolgens gaan we – volgens de principes van Design Thinking – aan de slag met het ontwerpen van interventies op de drie peilers van wendbaarheid: organisatie, leiderschap en medewerkers. Deze interventies proberen we uit. En als ze (lijken te) werken, gaan we ermee oefenen. En op zoek naar aanvullende en versterkende interventies. De door ons ontwikkelde Wendbaarheid Scan biedt een goed startpunt op deze weg.

Leidende principes voor agility
Uitproberen, experimenteren en oefenen klinkt wellicht als iets vrijblijvends. Maar niets is minder waar. Wendbaarheid gaat om een voortdurende balans tussen flexibiliteit en stabiliteit. Dat geldt ook voor onze aanpak. De uitkomsten van het ontwerpproces zijn niet op voorhand duidelijk of zeker. Maar de onderliggende principes wel. Dit vraagt van het management om een aantal leidende principes te definiëren. Bijvoorbeeld over de besturingsfilosofie die ze willen hanteren. En het vraagt om stevig ‘experiment leiding’. Een experiment heeft een begin, een eind en een leerdoelstelling. We willen iets leren van een experiment. Bovendien doen we meerdere experimenten tegelijkertijd, wat ook vraagt om een heldere bewaking van de samenhang.

Lees verder via deorganisatieontwerpers.nl

Leren hoe je een wendbare organisatie wordt? Kom 7 april naar de geheel nieuwe editie van het HCB Seminar ‘Checklist Kinderopvang & Basisonderwijs’ deze keer over Wendbaarheid organiseren in de praktijk. Korting voor oud deelnemers Haags Congres Bureau en voor leden BMK.