Donderdag 9 maart was de tweede bijeenkomst van de HCB Collegereeks ‘Veiligheid, recht en bestuur 2023 – Burgers, bedrijven en veiligheid’ georganiseerd door het Haags Congres Bureau. Wederom waren twee experts op hun vakgebied bereid gevonden hun kennis en inzichten te delen met de aanwezigen. Zo gaf Dr. Hans Moors, directeur/onderzoeker bij EMMA (Experts in Media en Maatschappij) zijn deskundige visie op maatschappelijke onrust en protest aan de hand van de coronapandemie en nam Prof. Dr. Masja van Meesteren, hoogleraar criminologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, de deelnemers mee in haar perspectief op migratie en arbeidsuitbuiting.
Hans Moors relativeerde het nieuwe karakter van de protesten in Coronatijd. Sprake is volgens Hans veelal van klassieke patronen, die zich in 2012 al voordeden met de onrust in Haren (Project X). Wel kan van het afgelopen decennium gezegd worden dat protesten hun oorzaak vaker vinden in het teleurgesteld zijn in de overheid en het feit dat de gevoelde afstand van die overheid tot de burger groter is geworden. Ook zijn de protesten massaler en meer divers qua deelnemers geworden. Hierbij moet de groeiende rol van sociale media en het, ook vaak onbewust (door ‘liken’ en delen), aanjagen van ontevredenheid volgens hem niet onderschat worden.
Vraag is of we met het protest tegen de overheid als personificatie van alles wat niet goed gaat nu niet in een emotiemaatschappij zijn beland? Worden rellen en protest in dat licht dan niet te snel gecriminaliseerd, waarmee de politiek het ‘op afstand’ kan houden?
Volgens Moors is met de actuele vormen van protest (corona) veelal sprake van nieuwe uitwerking van oude patronen. We moeten nadenken of we inmiddels niet beter het etiket ‘emotie’ op protest moeten plakken; wat is de feitelijke boodschap van deze demonstratie?
Vanuit verschillende invalshoeken en met praktische voorbeelden reikte hij donderdag de handvatten aan voor nieuwe inzichten en mooie discussies!
Bij Masja van Meeteren kwam de focus te liggen op de complexiteit bij het aanpakken van arbeidsuitbuiting. Zij startte met het schetsen van het belang van een brede blik op het fenomeen; het feit dat het een grijs gebied is, het morele aspect (mensonterende omstandigheden), mensen die zelf de weg naar de rechter niet inslaan, dakloosheid, criminaliteit, etc. etc. Vervolgens is ingezoomd op het verschil met mensensmokkel en ‘ernstige benadeling’, het type daders, slachtoffers en hun omstandigheden en ‘last but not least’ de uitdaging om daders ook echt veroordeeld te krijgen.
Op een mooie manier gaf zij met voorbeelden aan waar in het straf- en bestuursrecht nu nog de ‘kapstokhaakjes’ zitten om iets te doen met ‘ernstige benadeling’. Dit vooruitlopend op een voorgesteld nieuw artikel 273fa Strafrecht. Haar college gaf de deelnemers niet alleen een mooi inzicht in de risicosectoren, de profielen van daders en slachtoffers en de omvang, maar maakte ook helder dat de aanpak ook gepaard gaat met interpretatieverschillen bij rechters, het moeilijk bewijsbare oogmerk van daders, te hoge juridische drempels voor bijvoorbeeld mensenrechten, schending integriteit, etc. etc. Kortom, zo gaf Maja aan, jurisprudentie speelt een belangrijke rol. Dat zal ook na invoering van een nieuw artikel nog het geval blijven.
Ook op deze tweede sessie keek de deelnemersgroep weer enthousiast terug. Uitgekeken wordt dan ook zeker naar 30 maart, waar in de laatste sessie van deze reeks wederom twee experts interactief met de deelnemers hun ervaring en deskundigheid gaan delen! Dan met prof. dr. Bob Hoogenboom en prof. dr. Janine Janssen. Als jij er dan ook bij wil zijn schrijf je dan in via de website van het Haags Congres Bureau.
Meer lezen van Hans Moors doe je hier en van Masja van Meeteren doe je hier.
Meer leren van lector en hoogleraar Otto Adang van de Politieacademie en de Rijksuniversiteit Groningen over maatschappelijke onrust en polarisatie? Kom naar de Hybride HCB Cursus ‘Omgang met maatschappelijke onrust en polarisatie 2023’ die start op 9 mei 2023 in Den Haag. Verder met Jan van der Grinten, Van Doorne (oa over het online gebiedsverbod), Frank van Summeren, RONT Management Consultants en Toon Ruiken, Nationale Politie.