‘Zij vreet er ook van’ Over de ongemakkelijke relatie tussen huiselijk geweld en zware en georganiseerde criminaliteit

In Nederland is er relatief weinig belangstelling voor de relatie tussen huiselijk geweld en georganiseerde misdaad. Onderzoek naar beide fenomenen is sterk gecompartimentaliseerd. In deze bijdrage wordt stil gestaan bij de vraag waarom dat zo is en waarom dat anders zou moeten zijn. Als redenen voor dat gebrek aan interesse wordt onder meer aandacht besteed aan morele vragen over de betrokkenheid van het slachtoffer van huiselijk geweld bij zware criminaliteit. Aandacht is echter nodig, aangezien het samengaan van huiselijk geweld en georganiseerde criminaliteit bijdraagt aan de complexiteit van de aan te pakken problemen.

Aanleiding tot dit discussiestuk

Missing link

Aan het woord hierboven is Astrid Holleeder, inderdaad de ‘zus van’. Als onderzoeker naar verschillende vormen van geweld in familieverband valt het mij opdat er in Nederland weliswaar tallozen zijn die een volle baan hebben aan onderzoek en beleid op het gebied van de zware en georganiseerde misdaad1 of op het terrein van huiselijk geweld (denk aan psychische en/of fysieke (ex-) partnermis‐handeling, mishandeling van ouders of kinderen en geweld tussen broers en zussen), maar dat aan de overlap van beide fenomenen relatief weinig aandacht wordt besteed. De vraag is echter waarom die link tot op heden zo weinig belangstelling heeft gekregen. In dit discussiestuk zeg ik eerst kort iets over de relatie tussen beide fenomenen in de literatuur en vervolgens ga ik dieper in op twee factoren die volgens mij een belangrijke rol spelen bij het gebrek aan aandacht voor slachtoffers van huiselijk geweld in kringen die ook in de zware en georganiseerde misdaad actief zijn. Vervolgens noem ik een aantal redenen waarom ik denk dat het wel belangrijk is om bij onderzoek en de aanpak van huiselijk geweld hier oog voor te hebben. Op het niveau van beleid en aanpak vrees ik dat morele oordelen over de kenmerken waaraan een ‘ideaal slachtoffer’ moet voldoen ons parten spelen. Verder is zowel de aanpak als het wetenschappelijk onderzoek sterk gecompartimentaliseerd. Vervolgens geef ik gebaseerd op mijn ervaring met onderzoek naar en de aanpak van huiselijk geweld een aantal redenen waarom we wel de schouders moeten zetten onder het onderzoek naar deze missing link.