Van de veertigduizend kinderen die niet thuis opgroeien is een deel gedwongen uithuisgeplaatst. Daar is veel kritiek op, zeker nu blijkt dat de toeslagenaffaire tot 1.115 uithuisplaatsingen heeft geleid. In reactie daarop vraagt Tom van Yperen van het Nederlands Jeugdinstituut aandacht voor de besluitvormingsprocessen, de werkomgeving van de professionals en de verwachtingen in de samenleving.
Waarom is er zoveel kritiek op uithuisplaatsingen?
‘Het traject van een gedwongen uithuisplaatsing van kinderen is voor veel ouders moeilijk te begrijpen. Instanties hebben veel bevoegdheden en macht. De klacht van veel ouders is dat zij door die instanties vaak niet goed gehoord worden en zelf niet standaard deskundige bijstand krijgen, terwijl in de taxaties van professionals feiten, meningen en oordelen vaak door elkaar lopen.’
Hoe is die kritiek dan te ondervangen?
‘Samen met wetenschappers zijn instrumenten, methoden en richtlijnen ontwikkeld om de feiten, meningen en oordelen systematischer in beeld te brengen en te wegen. Die gaan vooral over de inhoudelijke aspecten en bieden hoofdzakelijk een technische oplossing. Dat is op zich belangrijk, zo blijkt uit onderzoek, maar onvoldoende om de kwaliteit van de besluiten sterk te verhogen.’
‘Wetenschappers onderkennen dat er meer aandacht moet zijn voor de persoonlijke kennis, ervaring, en waarden en normen van professionals die meespelen. Vertalen we dat naar gedwongen uithuisplaatsingen, dan zien we drie dingen. Ten eerste moet er in het proces meer tegenspraak zijn georganiseerd vanuit verschillende inhoudelijke en persoonlijke perspectieven: van ouders, van kinderen en van andere professionals. Met het zogeheten Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming heeft het kabinet aangegeven dat die tegenspraak beter georganiseerd moet worden. Ten tweede is het de vraag hoe is in te schatten of een uithuisplaatsing een effectieve oplossing biedt. Wegen de voordelen ervan voldoende op tegen de nadelen? Is er voldoende aandacht geweest voor mogelijke alternatieven of tussenstappen, zoals intensieve vormen van hulp door een professional thuis, in het gezin?’
Lees verder via nji.nl