Expired: Sleutel voor vrijheid en integratie ligt in het algemeen belang

De sleutel voor vrijheid en integratie ligt in het algemeen belang, maar hoe definieer je die in een superdiverse samenleving? Een rationele benadering rustend op acceptatie, participatie en recht op eigen identiteit biedt oplossing, maar ook dan blijft er genoeg gespreksstof over.

Boerka’s, jihadgangers en zwarte piet geven steevast aanleiding tot emotionele debatten over vrijheid, en de begrenzing ervan. Voor een groot deel is dit terug te voeren tot het feit dat vrijheid een ‘projectiewoord’ is: iedereen kan er zijn eigen inhoud aan geven en uit naam ervan de strijd met de ander aangaan. De Schotse politicoloog en filosoof Walter Bryce Gallie merkte terecht op dat vrijheid alle kenmerken heeft van een ‘essentially contested concept’, ofwel een concept waarover je het inhoudelijk niet snel eens zult worden (Gallie 1956).

Sleutel voor vrijheid ligt in algemeen belang

Over vrijheid – en de grenzen ervan – moét desondanks gesproken worden, wil zij als maatschappelijk richtinggevende waarde werken. Dat lukt over het algemeen overigens vrij aardig. Maar vooral rond integratie en vrijheid stokt het gesprek. En mede daardoor is de vanzelfsprekendheid van een aantal westerse uitgangspunten van vrijheid onder druk komen te staan. Over homoseksualiteit bijvoorbeeld is opnieuw strijd ontstaan. Of neem de boerka die vanuit westers perspectief verschijnt als een gevangenis, maar door de betrokken vrouw als een bevrijding kan worden ervaren. Zeer emotionerende vragen waarop geen absolute antwoorden te formuleren zijn. Toch moet er – vanuit het algemeen belang − een positie over ingenomen worden.

De sleutel voor vrijheid zou moeten liggen in het algemeen belang. Maar hoe die vast te stellen binnen de context van een extreem gedifferentieerde samenleving zoals de onze waar in de grote steden in sommige buurten tweehonderd of meer nationaliteiten samenwonen en waar er een constante instroom is van vluchtelingen en arbeidsmigranten?

Lees verder via Sociale Vraagstukken – Sleutel voor vrijheid en integratie ligt in het algemeen belang