Participatie is geen zelfredzaamheid, maar deling van controle en macht

Participatie in de zorg is nu van alles niets, zeggen Hester van de Bovenkamp en Antoinette de Bont. Hoogleraar Participatie & Diversiteit aan de Vrije Universiteit. Tineke Abma is het met hen eens. We moeten terug naar waar participatie feitelijk om gaat: een deling van controle en macht.

Participatie heeft net als het begrip democratie een hoog symbolisch gehalte, we gebruiken het als teken om anderen ervan te overtuigen dat we correct handelen. Maar wat bedoelen we eigenlijk als we het hebben over participatie in de zorg? En wat maken we ervan waar in de praktijk? Als we een historisch perspectief innemen, valt op dat participatie in de zorg oorspronkelijk het streven was van sociale, activistische bewegingen, zoals de disability movement en de patiëntenbeweging.

Op grond van collectieve ervaringen van sociaal isolement, marginalisering en stigmatisering voerden dezen strijd vóór maatschappelijke participatie en inclusie en tégen het medische model dat een mens reduceerde tot zijn ziekte of beperking, en van labels voorzag. Ook bekritiseerden zij de paternalistische houding van artsen en andere professionals, omdat zij onvoldoende ruimte boden voor autonomie en zelfbeschikking. Met de slogan ‘Nothing about us, without us’ eisten patiënten zeggenschap over eigen lijf en leden.

Lees verder via Sociale Vraagstukken – Participatie is geen zelfredzaamheid, maar deling van controle en macht