Jongeren, schulden en criminaliteit

Onderzoek in de praktijk wijst uit: bij jongeren zijn schulden en criminaliteit met elkaar verweven. Als ze al in een schuldhulpverleningstraject terechtkomen, is de kans op uitval groot, vermoedelijk omdat ze in de criminaliteit verzeild raken. Daarom is er een preventieve gecombineerde aanpak nodig.

Onderzoek naar de relatie tussen schulden en criminaliteit is schaars. Vaak worden schulden óf criminaliteit vanuit een perspectief benaderd. Het schaarse onderzoek laat zien dat schulden en criminaliteit elkaar wederzijds in negatieve zin beïnvloeden. Ze zijn verbonden door een complex samenspel van problemen op verschillende levensdomeinen, zoals problemen vanuit de jeugd en met opleiding/werk.

Er is steeds meer aandacht voor de toenemende schuldenproblematiek onder jongeren. Bij jongeren tussen 18 en 25 jaar die gebruikmaken van Riverty en Klarna, steeg het aantal transacties met 32 procent. Jongeren zijn een moeilijke doelgroep om in de hulpverlening te krijgen. Als ze ‘binnen’ zijn, is de uitval hoog. Zo laten cijfers van de gemeente Amsterdam zien dat bijna de helft (48%) van de jongeren uitvalt. Veelal raken schuldhulpverleners tijdens een traject jongeren ‘kwijt’ met het vermoeden dat ze de criminaliteit in zijn getrokken.

Mensen met schulden vallen vaker terug in crimineel gedrag dan mensen zonder schulden. Schulden zijn een belangrijke risicofactor van jonge drugsverdachten en recidivisten. In 2020 hadden 930 van de 4480 jongeren (10-23 jaar) met een drugsverdenking in de afgelopen drie jaar schulden (ca. 21%).

Extra kwetsbaar
Jongeren met schulden zijn extra vatbaar voor de invloed van criminele activiteiten. Ze laten zich om verschillende redenen overhalen: verlangen naar snel geld en spullen, zorgen om grote (in)formele schulden en verlangen naar status, vriendschap, of liefde. Criminelen ronselen jongeren bewust, vaak op scholen en online. Van vijfhonderd ondervraagde professionals – waaronder wijkagenten en jongerenwerkers – heeft de helft meegemaakt dat jongeren werden geronseld. Jongeren worden zowel slachtoffer als dader, bijvoorbeeld als geldezel.

Lees verder via verwey-jonker.nl

Meer leren van André van der Laan (WODC) over feiten en fabels jeugdcriminaliteit? Van Jan van der Grinten over de bevoegdheden van de burgemeester bij demonstraties en online gebiedsverboden? Over radicalisering, white-collar crime, verwarde personen en over de samenhang tussen huiselijk geweld en zware criminaliteit? Kom naar de HCB Seminars ‘Topsprekers in Veiligheid 2024’ op 9 oktober en 6 november met Janine Berton, Bram Sizoo, Janine Janssen, Bob Hoogenboom, André van der Laan en Jan van der Grinten.