Geen enkele zichzelf respecterende in het publieke domein opererende organisatie kan er omheen: De burger eist steeds vaker een actieve rol op bij het realiseren van publieke doelen; in het beleidsproces, in de uitvoeringspraktijk en bij de evaluatie van beleid en praktijk.
Zeker als het gaat om toezicht, opsporing en handhaving brengt dit een aantal interessante vragen met zich mee:
• Wat zijn de kansen en de risico’s?
• In welke fase(n) heeft het zin en is het verantwoord?
• Hoe geef je het in die fasen dan goed vorm; welke instrumenten kun je daar voor inzetten en hoe zorg je voor een goed proces?
• Zijn er randvoorwaarden te benoemen en zo ja; welke?
Publiek organisaties zijn al jaren bezig met het vormgeven van burgerparticipatie. Vele best practices, do’s and dont’s en geleerde lessen zijn beschikbaar. Bij toezicht, opsporing en handhaving zit het complicerende natuurlijk juist in het feit dat het hier om taken en verantwoordelijkheden gaat die niet voor niets zijn toebedeeld aan democratisch en juridisch gelegitimeerde publieke organisaties.
Voor externe toezichthouders biedt het burgerperspectief kansen waar het gaat om het voorkomen van tunnelvisie en het voldoende zicht houden op de maatschappelijke impact van het handelen. Bij opsporing kunnen burgers kennis en ervaring inbrengen die de kansen op succes vergroten en daarnaast kunnen ze helpen het veiligheidsgevoel te versterken. Tegelijkertijd zijn de risico’s bij actieve burgeropsporing niet te onderschatten; o.a. op de gebieden eigenrichting, vertrouwelijkheid, privacy en de eigen veiligheid.
Gebruik maken van het burgerperspectief en de kennis en kunde van burgers bij toezicht, opsporing en handhaving is een goed idee maar er is absoluut behoefte aan meer kennisdeling en een voor alle betrokken partijen helder en inzichtelijk raamwerk dat houvast biedt in de praktijk.
Elwin Veldhuis
Wilt u meer leren en meedenken over burgers in toezicht en opsporing? Het Haags Congres Bureau organiseert de komende periode 2 seminars in dit verband:
– Op 20 maart is het jaarlijkse Nieuwspoort Seminar ‘Toezicht in Transitie 2019’ gewijd aan perspectieven op toezicht, waaronder het burgerperspectief en het professionele perspectief.
– Op 11 april is het jaarlijkse Nieuwspoort Seminar ‘De Veilige Gemeente 2019’ gewijd aan burgers in opsporing; kansen, risico’s en randvoorwaarden.
Zie voor meer informatie de website van het Haags Congres Bureau
Minder regels, beter toezicht?
D66 eist uitleg over falende onderwijsinspectie: debataanvraag ingediend
Reveil van het verlanglijstje?
