Community building: accommodaties van enorm belang

Samenlevingsopbouw wordt vaker bewust ingezet, samenlevingsopbouwers mikken heel sterk op de relationele component, en accommodatiebeleid voor ontmoetingsplekken is van wezenlijk belang. Drie constateringen uit onderzoek van Radboud Engbersen, Shahrzad Nourozi en Mariël van Pelt van Movisie.

Drie jaar geleden lanceerde Movisie de publicatie De terugkeer van de samenlevingsopbouw (2021). De kennisorganisatie signaleerde een groeiende aandacht voor samenlevingsopbouw, zowel in steden als in landelijke gebieden. Een indicatie daarvoor was de opmars van het woord ‘gemeenschap’, of beter ‘community’, want in Nederland zijn we steeds meer Engels gaan praten. Daarom is de aanduiding ‘community builder’ populairder dan ‘samenlevingsopbouwer’.

Het woord ‘wij’ begon ook aan een opmars.1 Organisaties kregen namen als WIJeindhoven, WIJ Groningen, Wij Amsterdam en Wij Weimar. Movisie startte het project Wij in de Wijk.2 Allemaal illustraties van de groeiende aandacht voor het collectieve.3 Het belang van gemeenschapsvorming was door een dominant individualiserende benadering binnen het sociaal domein naar de marge verdreven. Nu ligt er ‒ in de woorden van Robert Putnam ‒ de uitdaging om een wij-samenleving (we-society) te realiseren.4

Mensen willen zich niet opnieuw laten opsluiten in beklemmende vrijheidsbeperkende verbanden

Inzet op samenlevingsopbouw is een poging om de wij-samenleving dichterbij te brengen, maar wel zonder de winst van bevrijdende emancipatieprocessen prijs te geven. Mensen willen zich niet opnieuw laten opsluiten in beklemmende vrijheidsbeperkende verbanden van kerk, familie en gemeenschap.

Zeven samenlevingsopbouwers
Omdat samenlevingsopbouw niet exclusief in handen ligt van één beroepsgroep, spraken we voor De terugkeer van de samenlevingsopbouw met uiteenlopende samenlevingsopbouwers, onder anderen met een ‘dorpsondersteuner’, een ‘democratiseringsmedewerker’, een ‘procesmanager’ en een ‘echte’ opbouwwerker.

Nu, drie jaar later, hebben we opnieuw met heel verschillende samenlevingsopbouwers gesproken. De gesprekken zijn als portrettenreeks de afgelopen maanden op Buurtwijs5 gepubliceerd. Het gaat opnieuw om personen die in uiteenlopende beroepen werkzaam zijn. Ze zijn bij elkaar gebracht in deze reeks omdat ze ieder op hun manier aandacht besteden aan het verbinden van uiteenlopende inwoners, professionals en organisaties, aan het mobiliseren en verknopen van hulpbronnen en het organiseren van bewonersinvloed.

Lees verder via socialevraagstukken.nl