Online platforms zijn invloedrijke ecosystemen die interactie en uitwisseling tussen gebruikers faciliteren. Velen van ons plukken hier dagelijks de vruchten van. Maar risico’s zijn er ook. Risico’s voor een eerlijke, transparante digitale economie en voor onze open, democratische samenleving als geheel. Dat komt door hun rol als poortwachters tot markten en innovatie, verzamelaars van grote hoeveelheden persoonsgegevens, doorgeefluiken van desinformatie en gebruikers van slimme algoritmes die discriminatie mogelijk maken. In dat licht is het een goede ontwikkeling dat online platforms zich moeten gaan houden aan een hele reeks nieuwe Europese wetten, die in ieder geval de grootste online platforms onder permanent toezicht zullen plaatsen. Dit betekent een noodzakelijke en niet te onderschatten cultuuromslag voor bedrijven die als startup zijn begonnen in het digitale Wilde Westen om door te groeien tot de kolossen die ze nu zijn.
Maar deze ontwikkeling vergt ook een grote verandering van ons en alle andere betrokken toezichthouders. Wij zullen afscheid moeten nemen van traditionele, eenmalige handhavingsacties en moeten overgaan tot het opbouwen van duurzame relaties met onder toezicht staande bedrijven, vergelijkbaar met de relaties tussen financiële instellingen en hun toezichthouders die gericht is op effectieve naleving van verschillende nieuwe normen. Een complicerende factor hierbij is dat er heel veel verschillende toezichthouders in de EU zijn die gaan toezien op online platforms. Deze toezichthouders zijn gewend om naar de wereld te kijken door hun specifieke toezichtsbril. Mededinging, privacy, consumentenbescherming, veiligheid et cetera. Om ervoor te zorgen dat we de goede dingen behouden die online platforms te bieden hebben moet worden samengewerkt om te komen tot geharmoniseerde aanpak en dat zal een hele klus zijn. Kort samengevat: online platforms staan net zoals de toezichthouders nog maar aan het begin van wat, zonder al te veel te overdrijven, een ware toezichtsrevolutie kan worden genoemd.
Lees verder via acm.nl
Martijn Snoep, bestuursvoorzitter ACM, is spreker tijdens het HCB Seminar Toezicht in Transitie 2023 – De rol van de toezichthouder bij veranderende verhoudingen tussen markt en overheid op 24 mei bij Internationaal Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag met verder o.a. Angeline van Dijk, prof dr. Karin van Wingerde, Paul van Dijk en dr. Meike Bokhorst. Korting voor oud deelnemers HCB en voor leden Vide. Georganiseerd door het Haags Congres Bureau.