6 vragen over een integrale persoonsgerichte aanpak aan…..Godfried van Gestel

Interview met Godfried van Gestel over de HCB Cursus ‘Integrale Persoonsgerichte Aanpak 2023’ van het Haags Congres Bureau die start op 3 november in Den Haag.

Godfried van Gestel is wethouder bouwen en wonen in de Gemeente Geldrop-Mierlo. Hij is in de afgelopen jaren als zelfstandige betrokken geweest bij de organisatie en doorontwikkeling van de Zorg- en Veiligheidhuizen van Midden-Brabant, Brabant Zuidoost en Noord-Limburg. Daarnaast is hij als docent betrokken geweest bij de HCB Cursus ‘Integrale Persoonsgerichte Aanpak 2023’. Zijn volledig cv is te lezen op de website van het Haags Congres Bureau.

Vragen gesteld door Rosa Tims van VL-Nieuws.

Er wordt gesproken over stelselmatige daders en veelplegers. Kun je aangeven wat hier onder wordt verstaan? Zijn er verschillen in deze begrippen en zoja, welke?

Stelselmatige daders en veelplegers zijn in de praktijk hetzelfde. Andere naam die gebruikt wordt is “Draaideurcriminelen”. De benaming heeft wel een juridische betekenis. De Driehoek kan een lijst samenstellen van personen die vaak voor allerlei feiten (veelal vermogensdelicten, drugs, agressie of overtredingen van de APV zoals alcohol- en gebiedsverboden) met de politie in aanraking komen en daarnaast veel overlast veroorzaken. Een veelpleger krijgt dan namens de burgemeester een brief met de mededeling dat hij/zij op de lijst staat en specifiek gevolgd gaat worden door de politie. Bij voldoende delicten en veroordelingen binnen een bepaalde tijd kan deze veelpleger in aanmerking komen voor de bijzondere strafrechtelijke maatregel, namelijk de ISD. Ook voor een relatief klein delict kan dit leiden tot een twee-jarige maatregel in een strafinrichting met een op maat gesneden (gedwongen) zorgtraject.

Kun je iets zeggen over hoeveel deze mensen bijdragen aan de totale aantallen overtredingen en misdrijven?

Het is moeilijk aan te geven hoeveel mensen nu verantwoordelijk zijn voor de delicten zoals hierboven omschreven vanuit de problemen die zijzelf hebben (LVB, psychische problematiek en/of verslavingen). In 2016 is dit in de gemeente Tilburg onderzocht en toen bleken een kleine 100 mensen verantwoordelijk te zijn voor 2500 delicten (in werkelijkheid is echter maar zo’n 8% bekend bij de politie) en hadden ze een gemiddelde zorgconsumptie van € 56.000 per jaar. En dat in een stad van iets meer 200.000 inwoners. Bij een vergelijking met Breda en Den Bosch bleken de cijfers verhoudingsgewijs hetzelfde.

Op welke leefgebieden kan meervoudige problematiek betrekking hebben?

Vooral geldt dit bij wonen en werk/dagbesteding. Deze mensen hebben een meervoudige problematiek die zelfstandig wonen en het hebben van werk of een zinvolle dagbesteding lastig makt. Als dit echter wel geregeld geeft dat erg veel rust bij deze mensen waardoor de criminaliteits- en overlastcijfers positief beïnvloed worden.

Hoe pak je de problematiek dan vervolgens integraal aan?

Belangrijk is een gecombineerde aanpak van zorg binnen een drang- en dwangkader. Dit zijn veelal mensen die niets meer kunnen of willen en dan zijn motivatie en vrijwilligheid niet makkelijk aanwezig. Deze mensen moet je dan met een gepaste dwang de goede kant in bewegen waarbij zij zorg en begeleiding (weer) accepteren. De zorg- en veiligheidshuizen werken binnen dit concept.

Welke eisen stelt dat aan de betrokken organisaties en personen?

Veel kennis en ervaring met zorg- en veiligheidsvraagstukken maar vooral ook een goede persoonlijkheid. Met het zorgvuldig opvolgen van protocollen red je het niet. “Buiten de lijntjes kleuren” is een belangrijke eigenschap. Je moet niet bang zijn om door te pakken.

Er is een debat gaande over welke leefgebieden eerst op orde moeten zijn, hoe zie jij dat?

Ik zie niet zozeer een volgorde. Het hangt meer af in welke fase van behandeling een veelpleger zit om dit te kunnen bepalen. Uiteindelijk moeten alle leefgebieden op orde zijn waarbij ik overigens wel vind dat wonen en dagbesteding, en dat zijn meteen de duurste, op orde moeten zijn.

Meer leren van Godfried van Gestel, Ron van Gijn, Frank van Summeren en Robert van Brakel over een integrale persoonsgerichte aanpak? Kom naar de HCB Cursus ‘Integrale Persoonsgerichte Aanpak 2023’ die start op 3 november in Den Haag. Georganiseerd door het Haags Congres Bureau.