Den Haag – Alle aangiften van OV-medewerkers worden opgenomen en geregistreerd in politiesystemen. Daar zijn zij onderdeel van het geheel aan registraties van geweld tegen personen met publieke taak. Ze kunnen daarom niet worden geïdentificeerd en teruggevonden als ‘NS-aangiften’ en dat hoeft ook niet.
RTL diende onlangs een Wob-verzoek in om inzicht te krijgen in geweld in het openbaar vervoer. Uit de opgevraagde cijfers over 2014 blijkt dat er 3150 meldingen waren van geweld tegen personen met een publieke taak. In de politiesystemen zijn deze aangiftes herkenbaar aan het zogenoemde VPT-vinkje (Veilige Publieke Taak). Dit zijn niet alleen aangiftes door OV-personeel, maar ook van bijvoorbeeld ambulancemedewerkers en brandweerlieden. De politie gebruikt deze systemen om trends te ontdekken en daar beleid op te baseren, niet om daaruit te kunnen distilleren wie aangifte deed als conducteur of als ambulancemedewerker en wat er exact gebeurde.
Honderden codes
In de praktijk vinken politieagenten in vier van de vijf aangiftes van geweld tegen personen met een publieke taak de VPT-code aan. Hoewel het streven is dat honderd procent correct wordt ingevuld, geeft tachtig procent de politie op dit moment voldoende inzicht in de ontwikkeling van het fenomeen geweld in het OV. Een politiemedewerker moet bij het opnemen van aangiftes kiezen uit honderden van dit soort codes. Een juist gebruik van de VPT-code zal intern opnieuw onder de aandacht worden gebracht. Aangiftes met een aangevinkte VPT-code krijgen weliswaar prioriteit, maar waar per abuis een verkeerde code gebruikt is, gebeurt het afwikkelen van de aangifte van geweld in het openbaar vervoer gewoon zoals personeel in het openbaar vervoer – en iedere burger – van de politie mag verwachten.
Afspraak minister
In het verleden heeft de toenmalige minister Opstelten opgeroepen om geweld tegen personen met een publiek taak beter te registreren. Er is nooit toegezegd dat de politie dit ook per beroepstak doet. Het is ook niet nodig om dit te verbijzonderen. Er zijn zoveel verschillende typen medewerkers in het publieke domein dat dit een ondoenlijke opgave zou zijn en een te versnipperd beeld op zou leveren. Inzicht verschaffen in de aard en omvang van het geweld tegen de te onderscheiden doelgroepen is aan de verschillende organisaties zelf. De cijfers van de politie zijn daarbij niet leidend. Indien één van de organisaties een knelpunt ervaart, wordt in overleg met de politie bekeken wat een juiste aanpak voor het probleem zou kunnen zijn.
Specifieke OV-aangiftes
Hoewel de politiesystemen niet bedoeld en ingericht zijn om er specifieke OV-aangiftes uit te halen, is in het kader van het Wob-verzoek gezocht naar ondersteunende gegevens. Op basis hiervan zijn 727 aangiftes van geweld tegen OV-personeel aangetroffen. Dit is echter een ondergrens.
- Metro – Ov-personeel durft niet al het geweld te melden
- Politie.nl – Overzicht ingediende WOB-verzoeken korpsstaf
- Nu.nl – Geweld in openbaar vervoer niet altijd juist geregistreerd door politie
- RB&W – Geweld in openbaar vervoer niet altijd juist geregistreerd door politie
- Politie.nl – (2016) Cijfers geweldsincidenten tegen OV-personeel