Waarom burgerparticipatie geen bezwaar is

Burgerparticipatie is geen bezwaar. Dat was de suggestieve kop van een blog van Rob Janssen op gemeente.nu van afgelopen 7 december. Doel en resultaat van burgerparticipatie in 4 woorden gepakt: subliem in al zijn eenvoud! En zo is het eigenlijk ook. Je moet als gemeente alleen jezelf wel af en toe een paar vragen durven stellen en kritisch naar jezelf willen kijken.

Om met het resultaat te beginnen. Zoals Janssen aangeeft: “De ervaringen op dit gebied leren dat bezwaren juist drastisch afnemen”. Vanuit mijn ervaring op het terrein van cliëntenparticipatie in het sociaal domein kan ik dat van harte onderstrepen. Blijft de vraag: waarom gaan we er dan niet vol tegenaan en gaan we zeuren over de zeurders: “Kost een kapitaal, alles wordt vertraagd en niemand wordt er beter van”. Aldus een citaat in dat blog, een intrigerende verzuchting. Van een medewerker van de gemeente die het klappen van de inspraakzweep al zo’n 25 jaar kent en nu met de Omgevingswet aan de slag moet. Ik zou eerder van ‘mag’ spreken. Wat een kansen en een uitdaging, tenminste als je de juiste mindset hebt. En daar zit – ik ben het al weer met Janssen eens – de bottleneck. “Een wet uitvoeren klinkt eenvoudig. Maar de intrinsieke motivatie van de ambtenaren bepaalt of dat een succes wordt of niet.”

Tegenstander
Zijn we bang voor de burger? Is de burger de tegenstander? Ik dacht het niet. Niet weten wat te doen met bezwaren getuigt van een ouderwetse manier van denken. Het levert een schat aan informatie op als je de burger aan het woord laat. Waarom zouden bezwaren als bron van informatie niet even waardevol zijn als de beleidsinformatie die het onderwerp van inspraak is? Zo arrogant kan een gemeente toch niet zijn?

Als een gemeente serieus iets wil met inspraak van burgers, dan zet je daar mensen op die het reduceren van bezwaren als een uitdaging zien. En die in het verlengde daarvan zich willen uitleven in communicatie met de burger. En die meer willen, veel meer dan een eenmalige inspraakavond. Tegen die avonden hikken gemeenten aan, maar daar kun je iets aan doen. Er zijn manieren om een inspraakavond ‘netjes’ te laten verlopen. Daar zijn kunstjes voor die zorgen voor ‘damage control’ of in goed Nederlands, schadelastbeperking. Het is wel een negatieve benadering van de inspraakavond en bovendien niet effectief. Hoe kun je er iets van opsteken en echt horen wat er gezegd wordt, als je een hele avond bezig moet zijn om ‘de schade te beperken’? En als er dan geen majeure incidenten zijn geweest, is er dan sprake van ‘succesvolle communicatie met burgers’? Succesvolle communicatie is een proces en niet een incidentele gebeurtenis. Een inspraakavond kan een functie vervullen, maar mag nooit gelijkstaan aan het communiceren met de burger.

Lees verder via stimulansz – Waarom burgerparticipatie geen bezwaar is