Toezicht is een contactsport

Als toezichthouder is het verleidelijk om op afstand te blijven van ondertoezichtstaanden, zeker als handhaving dreigt. Maar voor beide kanten is het beter om elkaar in de ogen te kijken en in gesprek te gaan, stelt ToeZine-columnist en VIDE-voorzitter Hanzo van Beusekom. Want contact is onmisbaar bij goed toezicht.

In de bestuurskamer zaten drie hele boze mensen. Hun bedrijf had een toezichtmaatregel opgelegd gekregen en daar waren ze het faliekant mee oneens. Naast het juridisch verzet wilden ze ook spreken met de verantwoordelijke bestuurder om hem eens goed de waarheid te vertellen. Die bestuurder, dat was ik. Ik ben zonder morren aangeschoven voor een gesprek. Want zo’n toezichtsmaatregel kan heel ingrijpend zijn en dan vind ik het belangrijk dat mensen zich op z’n minst gehoord en gezien voelen.

Toon oprechte belangstelling
Goed toezicht vraagt om verbinding met ondertoezichtstaande instellingen of personen. In rustige tijden én in tijden van hoge druk. Toen de AFM het toezicht op kleinere accountantskantoren op zich nam, gingen we met een team langs zo’n dertig kantoren; van Urk tot Krimpen aan den IJssel en Maastricht. We wilden laten zien dat we oprechte belangstelling hebben voor het accountantswerk én voor de mensen die dat werk verrichten. In deze fase was het contact niet zo spannend: het ging slechts om een kennismaking. Deze mensen wisten dat ze niet de ‘full force of the law’ in hun nek kregen. Al zagen we toch ook best wat zenuwachtig geschuifel en beste beentjes die werden voorgezet.

Zoek het ongemak op
Hoe werkt dat als er wél veel druk op het onderzoek staat en handhaving dreigt? Ook (of juist) als het spannend wordt, is het belangrijk om in nauw contact te blijven. Tijdens intensieve toezichttrajecten met veel druk heb je altijd het risico dat over en weer blikvernauwing optreedt en geharnaste stellingen worden ingenomen. Een toezichthouder kan wel eens blijven hangen in een mening, zoals: “Deze instelling vaart altijd scherp aan de wind en wacht zo lang mogelijk met het bijsturen van de koers.” De ondertoezichtstaande instelling schiet weleens in de slachtofferrol: “Wat we ook doen, niets is goed. De toezichthouder is op oorlogspad en wil een boete opleggen.”

Lees verder via toezine.nl

HCB Seminar Toezicht in Transitie: “Versterking van toezicht”
Op 20 november organiseert het HCB een seminar over “Versterking van toezicht, Werken met en voorbij je mogelijkheden”. De bijeenkomst gaat in op de vraag welke versterkingen gewenst zijn en hoe die kunnen worden bereikt.
Meer informatie vind je op de website van het Haags Congres Bureau.