Problematiek die verergert: Waar is de procesregie gebleven?

Bij het oplossen van meervoudige complexe problematiek is van belang dat er een duidelijk onderscheid is tussen de proces- en casusregie. In de praktijk is dit niet altijd het geval en dat is zorgelijk. ‘Als er geen procesregie plaatsvindt, verliest de gemeente uiteindelijk de controle op de manier waarop haar burgers geholpen worden’, zegt Robert van Brakel, managing consultant bij de C3 Group.

De C3 Group maakt sinds 2000 informatiesystemen om de samenwerking binnen multidisciplinaire teams te vergemakkelijken. Robert van Brakel verzorgt als docent een bijdrage aan de HCB Cursus ‘Integrale Persoonsgerichte Aanpak 2023’ die start op 25 mei 2023.

Door Maartje Vis, VL-Nieuws

Uitdagend
Bij meervoudige complexe problematiek werken meerdere verschillende partijen samen om de problemen van een bepaald persoon of bepaalde familie op te lossen. De casusregisseur heeft hierbij de belangrijkste uitvoerende taak. Daarbij werkt hij nauw samen met de andere partijen en schakelt zo nodig andere partners in. Daarnaast is er nog een procesregisseur. De procesregisseur voert de regie uit over meerdere casussen en spreekt de casusregisseurs één keer in een bepaalde periode om de samenwerking tussen de partijen te reguleren en om na te gaan of er nog genoeg budget beschikbaar is. Doordat de procesregisseur meer doorzettingsmacht heeft bij de gemeente, biedt dat meer mogelijkheden om onderlinge problemen op te lossen.

Volgens Van Brakel heeft de procesregisseur een uitdagende rol. ‘De procesregisseur moet het proces bewaken en inhoudelijke kennis hebben, maar niet op de stoel van de casusregisseur of andere professionals gaan zitten’, zegt Van Brakel. Om deze verdeling tussen de verschillende rollen te behouden, kan lastig zijn. ‘Heel veel gemeenten hebben in hun samenwerkingsstructuren niet een goed onderscheid tussen casus- en procesregie geborgd. Deze personen zijn vaak ook onvoldoende getraind’, aldus Van Brakel.

‘Er was niemand aanwezig die doorpakte waardoor de problematiek alleen maar verergerde’

Als er geen procesregisseur aanwezig is, kan dit grote gevolgen hebben voor de mensen die geholpen horen te worden. Van Brakel toont dit aan met een recente casus uit de praktijk. ‘Er was een gezin waarbij het ene kind niet naar school ging en het andere kind in detentie zat. De vader was werkloos en de moeder verslaafd. Er dreigde uiteenzetting vanuit de woningbouwcorporatie, omdat er problemen waren bij het betalen van de huur’, zegt Van Brakel.

‘Er was geen overzicht van de verschillende organisaties die met het gezin bezig waren en deze organisaties werden ook niet bij elkaar gebracht.’ Doordat de samenwerking tussen de partijen achterbleef, werden er geen echte oplossingen geboden. Deze situatie heeft jarenlang geduurd. ‘Als er geen procesregie is, vindt er geen doorbraak plaats in de casus. Er was niemand aanwezig die doorpakte waardoor de problematiek alleen maar verergerde. De kinderen kwamen steeds verder in de verdrukking’, zegt Van Brakel. ‘De kinderen werd geen perspectief geboden en dat is voor hun ontwikkeling niet goed geweest.’

‘Als er goede casusregie is, gaat 80% goed. Voor die 20% is een doorbraak nodig van de procesregisseur die extra doorzettingsmacht heeft.’

Doordat er dus geen procesregisseur aanwezig was met een helikoptervisie, bleef de multiprobleemcasus van het hele gezin onopgelost. De instanties werkten langs elkaar heen. ‘De procesregie is eigenlijk de kwaliteitsborging van de hulpverlening van uitvoerende ketenpartners binnen de gemeente’, aldus Van Brakel. ‘Als het goede casusregie is, gaat 80% goed. Voor die 20% is een doorbraak nodig van de procesregisseur die extra doorzettingsmacht heeft.’

Het gezin waarbij er geen procesregie plaatsvond, is uiteindelijk wel op de juiste manier geholpen. Binnen de gemeente kwam er een procesregisseur en een goed informatiesysteem waarbij de verschillende aanpakken bij elkaar gebracht werden. ‘Door goede procesregie kan de vicieuze cirkel waar samenwerkende uitvoerende ketenpartners in terecht gekomen zijn, doorbroken worden’, zegt Van Brakel.

Smartveiligheidsplatform
Als informatiesysteem ontwikkelde de C3 group het SMART Veiligheidsplatform. Het informatiesysteem ondersteunt allerlei verschillende soorten multidisciplinaire teams bij de onderlinge samenwerking en informatie-uitwisseling. Op deze manier wordt een gemeenschappelijk dossier opgebouwd met actiemanagement en resultaatmanagement.

Het informatiesysteem is ook inzetbaar bij de aanpak van criminele netwerken en -personen. ‘De procesregie en casusregie moet goed ingevuld en bewaard zijn zodat de claims die op de criminelen gelegd worden in de rechtbank ook hardgemaakt kunnen worden’, zegt Van Brakel. De proces- en casusregie methodiek zorgt hiervoor. ‘Er moet een dossieropbouw zijn waarin aantoonbaar is dat alle informatie AVG-proof en WPG-proof verkregen is.

Meer leren over de integrale aanpak van complexe meervoudige problematiek? Kom naar de HCB cursus ‘Integrale Persoonsgerichte Aanpak 2023’ die start op 25 mei 2023. Georganiseerd door het Haags Congres Bureau.