Het onbekende oorlogsverhaal: KNIL’ers die het erewoord weigerden

Een zelfgebouwd zweefvliegtuig, verstopt in een postzak of verkleed als officier de deur uitlopen. Militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog als krijgsgevangenen vastzaten in Slot Colditz deden alles om te ontsnappen. In Museum Bronbeek in Arnhem opent morgen een tentoonstelling over de relatief onbekende groep Nederlandse militairen die er vastzaten.

Na de capitulatie van Nederland werd van de ruim 14.000 beroepsmilitairen het erewoord gevraagd. Verklaarden zij niet in verzet te komen tegen de bezetter? Wie tekende, kwam op vrije voeten. Wie weigerde, werd krijgsgevangen gemaakt en belandde in het beruchte Slot Colditz.

Slechts 68 officieren en één stoker van de marine weigerden. Ook opvallend: meer dan de helft van hen waren leden van de KNIL, het koloniale leger uit Nederlands-Indië.

Luxe voor de erewoordweigeraars
De Molukse schrijver en journalist Herman Keppy dook in het verhaal en verbaasde zich dat het heldenverhaal zo onbekend is. De oudere televisiekijker kent Slot Colditz wellicht van de gelijknamige BBC-serie uit de jaren 70, maar daarin stonden alleen Britse ontsnappingen centraal. “Bovendien was het er helemaal niet zo erg als werd voorgeschoteld.”

De vooraanstaande militairen werden er namelijk in de watten gelegd. “De Duitsers hadden respect voor de erewoordweigeraars. Ze zouden zelf ook niet hun loyaliteit aan het vaderland opgeven, dus ze waardeerden de Nederlanders wel”, vertelt Keppy in Met het Oog op Morgen.

Lees verder via nos.nl