De beste aanpak voor jongens waar van alles mee aan de hand is Top X aanpak recidive

Twee keer in de week vindt er in het oude stadhuis een bijeenkomst plaats in het kader van de Top X-aanpak. Van half elf tot een bespreken zo’n tien à vijftien deskundigen vier à vijf complexe gevallen, jongens die regelmatig in de fout gaan en waar van alles mee aan de hand is. Doel is de vicieuze cirkel van crimineel gedrag en overlast doorbreken door een combinatie van strafrecht en zorg.

Karel van Duijvenbooden, ketenmanager bij het Veiligheidshuis regio Utrecht, docent op de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden en voormalig projectleider verbetering nazorg voor gedetineerden bij de Dienst Justitiële Inrichtingen.

Top X-aanpak

De Top X-aanpak bestaat sinds begin dit jaar, legt Karel van Duijvenbooden uit. Hij is ketenmanager van het Veiligheidshuis Regio Utrecht. ‘We proberen met zijn allen een compleet beeld van iemand te krijgen. Een wijkagent kijkt toch weer anders tegen zo’n jongen aan dan bijvoorbeeld iemand van de verslavingszorg of de reclassering. We beslissen met zijn allen wat de beste aanpak is en die wordt vervolgens door de verschillende partijen uitgevoerd. Het Veiligheidshuis Regio Utrecht zorgt voor de coördinatie.’

Complexe problematiek en High Impact Crimes

Deze aanpak bestond ook al eerder, legt van Duijvenbooden uit, maar toen was die gericht op vier specifieke doelgroepen: de negatieve kopstukken uit de jeugdgroepen, plegers van huishoudelijk geweld, veelplegers en risicojongeren. Van Duijvenbooden: ‘We hebben op een gegeven moment besloten om de zaak om te draaien omdat er altijd wel weer personen waren met complexe problematiek die niet in een van die vier categorieën vielen. Bovendien is er binnen de regio Midden-Nederland besloten om in te zetten op de zogeheten high impact crimes zoals woninginbraken, overvallen en geweldsmisdrijven. De Top X-aanpak is zowel gericht op de high impact crimes als een integrale benadering van de meest complexe gevallen.’

Veiligheidshuis

De Top X-aanpak vindt plaats in de regio van het Veiligheidshuis Regio Utrecht waar 26 gemeentes onder vallen. De gemeente Utrecht heeft daar het grootste aandeel in, vertelt Ellemieke Rombouts, adviseur Veiligheid van de gemeente Utrecht. ‘Ik schat dat van de in totaal 250 tot 300 personen die bij de Top X-aanpak besproken worden er zo’n 120 uit Utrecht komen.’

De goede richting op duwen

Daarbij gaat het met name om jonge jongens. Ellemieke Rombouts: ‘Een kwart is minderjarig, de helft is tussen de 18 en 24 jaar en een kwart is ouder dan 24 jaar. Dat is aan de ene kant logisch omdat Utrecht een jonge stad is met veel jongeren maar anderzijds ook een bewuste keuze. Bij jongeren heb je meer kans om ze nog de goede richting op te duwen door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat ze terug naar school gaan. Er valt meer te winnen.’

Er bovenop zitten

Bij de aanpak van deze complexe gevallen gaat het volgens Karel van Duijvenbooden zowel om strafrecht, ‘er bovenop zitten’, als huisvesting, werk en zorg. ‘We proberen bijvoorbeeld een jongen die kopstuk is van een jeugdgroep maar zich daar van los wil maken, een vorm van dagbesteding te bieden. En we vragen van alle partijen om bij deze jongen een stapje extra te zetten zodat bijvoorbeeld een rapportage van de reclassering net wat eerder klaar is.’

Nauwlettend in de gaten houden

Of het helpt is moeilijk hard te maken geeft Karel van Duijvenbooden toe. ‘De criminaliteitscijfers nemen in ieder geval af en dat geldt zeker voor de high impact crimes. Het is alleen moeilijk aan te tonen of dit door de Top X-aanpak komt. Ik ben er echter van overtuigd als je deze jongens strak volgt dat het iets oplevert. Het lukt ook weleens helemaal niet, maar dan weet zo’n jongen wel dat we hem nauwlettend in de gaten houden.’

Bron SBO