De Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving geeft in haar rapport van 6 december 2023 (‘Kinderen uit de knel’) aan dat ‘’de context waarin kinderen opgroeien belangrijk is voor hun ontwikkeling’’. Daarom wordt aanbevolen om bij jeugdhulp niet alleen naar de kinderen te kijken maar ook naar de levensdomeinen van ouders, zoals bijvoorbeeld woonomstandigheden, schulden of gezondheid. Dat moet volgens de Raad samen met sociale netwerken, de buurt en de wijk. Het lijkt een dooddoener maar dat is het niet volgens recent onderzoek.
Gefragmenteerde zorg en geen kwaad doen
In Nederland is de zorg vaak gefragmenteerd, waarbij een scherp onderscheid gemaakt wordt tussen Jeugdhulp (Jeugdwet) en volwassenzorg (Ziektewet en Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Die wetten bepalen welke zorg vergoed wordt. Bovendien is veel psychische zorg ook gefragmenteerd aan de hand van het ‘medisch model’, waarbij de juiste (DSM) diagnose met de juiste ‘evidence based’ behandeling voor genezing zorgt. Binnen dat medische zorg is de kennis soms ook gefragmenteerd. Een voorbeeld is de aandoening neurofibromatose, een erfelijke aandoening waarbij goedaardige gezwellen op zenuwen kunnen ontstaan. Psychische gevolgen kunnen angst zijn en trauma waardoor bijvoorbeeld eetstoornissen ontstaan. Die kennis is recent (1) en dat laatste weten kinderartsen en psychiaters niet altijd waardoor de gebruikelijke behandeling voor eetstoornissen niet aansluit. En kwetsbaarheid leidt ook nog eens tot een verhoogde kans op bijvoorbeeld gepest worden en seksueel misbruik. In een casus van een lange ziektegeschiedenis van behandeling van die eetstoornis volgde veel dwang (en nog meer onbegrepen angst) en nog meer interventies, toen die niet hielpen kregen de ouders de schuld van Veilig Thuis, die de ouders beschuldigde van kindermishandeling en dreigde het kind uit huis te plaatsen. Pas later kwam ook vroegkinderlijk misbruik buiten de directe familie naar boven (het geheim waar niet over gepraat mocht worden). De ouders hebben hulp nodig want er is te veel gebeurd, precies zoals de RVS aangeeft. Maar de context is vaak ingewikkeld en gelaagd en niet meteen zichtbaar.
Lees verder via sociaalweb.nl
Meer leren? Kom naar de HCB Cursus ‘Integrale Persoonsgerichte Aanpak 2024’ die start op 25 april 2024 in Den Haag.