Duurzame opvang: realistische route naar beter asielbeleid

Migratiestromen worden gestimuleerd door menselijke behoeften die onder andere gerelateerd zijn aan arbeid, gezin, kennis, economische factoren, of asiel. Deze transitie gaat gepaard met zowel voordelen als uitdagingen voor de Nederlandse samenleving.

Duurzame opvang: realistische route naar beter asielbeleid
Overal in de samenleving luiden noodklokken: de noodopvang voor vluchtelingen is ineffectief en peperduur. Wat bedoeld was als een kortetermijnoplossing, is voor veel asielzoekers een langetermijnkwelling geworden. Bestuurders en gemeenten van uiteenlopende politieke kleur geven aan dat het beleid op deze manier niet uitvoerbaar is. Een meerderheid in de Tweede Kamer stemde recentelijk voor een motie [1] om duurzame en kleinschalige opvang te realiseren. En hoewel het huidige kabinet graag een sobere opvang voor vluchtelingen creëert, ziet het ook in dat de noodopvang van asielzoekers en Oekraïense ontheemden onnodig hoge kosten met zich meebrengt.

Wat is duurzame opvang?
De oplossing voor deze veel te dure opvang is duurzame(re) opvang. In een notendop betekent dit dat locaties voor langere termijn beschikbaar zijn, waar dat nu soms voor één of twee jaar is. Opvanglocaties kunnen bijvoorbeeld worden aangekocht in plaats van tijdelijk gehuurd, of zelf worden gebouwd door gemeenten en het COA. Zo kunnen asielzoekers voor langere tijd worden opgevangen en is de opvang ook flexibel in te zetten voor verschillende groepen die opvang nodig hebben. Dat betekent minder werklast voor gemeenten (en daarmee ook lagere kosten) bij het opzetten van locaties: zij hoeven niet steeds nieuwe locaties te zoeken, te realiseren of juist weer af te breken. Ook scheelt dit veel onrust bij het zoeken van nieuwe locaties. En er zijn strategischer keuzes mogelijk, bestaande uit een combinatie van kleinere en grotere (satelliet)opvanglocaties, goed verdeeld over het land. Dat levert vaker geschikte plekken op om (langere) tijd te wonen, in plaats van suboptimale locaties zoals cruiseschepen.

Hoe veel goedkoper is duurzame opvang?
Het nieuwe asielbeleid wordt al vaak aangeduid als het duurste asielbeleid ooit, en de cijfers liegen er niet om: € 900 miljoen extra in de Voorjaarsnota 2025. Daarnaast stegen de kosten van het COA in 2023 al met € 1,1 miljard ten opzichte van het jaar daarvoor. De doorstroom van statushouders vanuit AZC’s naar huisvesting verloopt nog niet goed genoeg, waardoor zij onnodig lang in AZC’s blijven. Dit terwijl minister Faber juist wil dat er minder geld naar opvang gaat. Om dat te realiseren zijn echter grote stappen nodig.

Lees verder via sociaalweb.nl